Bilgisayarlı Tomografi (BT)

BT (Bilgisayarlı Tomografi), X-ışınları kullanarak vücudun kesitsel görüntülerini oluşturan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Organları, kemikleri, damarları ve yumuşak dokuları detaylı bir şekilde incelemek için kullanılır.

Siemens-MRI-MAGNETOM-Amira_Image_front_1800000001930566.webp

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Teknolojisi Nedir?

Bilgisayarlı Tomografi, temel olarak özel bir röntgen (X-ışını) teknolojisidir. Ancak geleneksel röntgenden farkı, tek bir açıdan görüntü almak yerine, X-ışını tüpünün vücudunuzun etrafında 360 derece dönmesidir. Bu dönüş sırasında, farklı açılardan yüzlerce, hatta binlerce kesitsel görüntü verisi toplanır. Cihazın diğer tarafında bulunan hassas dedektörler, vücuttan geçen X-ışınlarının yoğunluğunu ölçer.

Farklı dokular (kemik, kas, yağ, organlar) X-ışınlarını farklı derecelerde emer. Örneğin, yoğun bir yapı olan kemik ışınların büyük kısmını engellerken, daha yumuşak dokular daha fazla ışının geçmesine izin verir. Bu veriler, gelişmiş bir bilgisayar algoritması tarafından işlenir. Bilgisayar, bu binlerce farklı veriyi birleştirerek, vücudunuzun o bölgesinin en ince ayrıntısına kadar görülebildiği, siyah-beyaz kesitsel (aksiyel) görüntüler oluşturur. Bu iki boyutlu kesitler daha sonra bir araya getirilerek üç boyutlu (3D) görüntülere dönüştürülebilir. Bu sayede hekimler, organlarınızı her açıdan inceleyebilir, bir sorunun tam olarak nerede olduğunu, boyutunu ve komşu dokularla ilişkisini net bir şekilde görebilir.

BT’nin çekilme nedenleri:

Travma: Kafa, göğüs veya karın bölgesindeki yaralanmaları değerlendirmek.
Beyin görüntüleme: İnme, tümör veya beyin kanamasını tespit etmek.
Akciğer hastalıkları: Zatürre, emboli veya akciğer nodüllerini incelemek.
Karın ve pelvik hastalıkları: Apandisit, böbrek taşı veya tümörleri değerlendirmek.
Kemik ve eklem hastalıkları: Kırıklar, çıkıklar veya kemik hastalıklarını teşhis etmek.

BT, hızlı sonuç vermesi nedeniyle acil durumlarda sıkça tercih edilir. Ancak X-ışını kullanıldığı için gereksiz radyasyon maruziyetinden kaçınmak önemlidir.

Merkezimizde rutin bilgisayarlı tomografi çekimlerinin tamamı ve özellikli bilgisayarlı tomografi çekimleri yapılmaktadır.

Özellikli Bilgisayarlı Tomografi (BT) Çekimleri

Enterografi BT Nedir?

Enterografi BT, ince bağırsakların detaylı ve yüksek çözünürlüklü görüntülerinin elde edildiği, kontrast madde kullanılarak gerçekleştirilen bilgisayarlı tomografi (BT) tekniğidir.

Niçin İstenir?

İnce Bağırsak Hastalıklarının Tanısı: Crohn hastalığı, inflamasyon, darlık, tümör ve diğer yapısal anormalliklerin saptanması.
Cerrahi Planlama: Tespit edilen lezyonların tedavi ve cerrahi müdahale planlamasında yol gösterici olması.

Bu sayede, ince bağırsak hastalıklarının erken tanısı ve etkili tedavi stratejileri belirlenebilir.

Koroner BT Nedir?

Koroner BT, kalp damarlarının (koroner arterlerin) detaylı görüntülerini sağlayan non-invaziv bir bilgisayarlı tomografi yöntemidir.

Niçin İstenir?

Koroner Arter Hastalığı Tanısı: Damar tıkanıklıkları, darlıkları ve kalsiyum birikimlerinin saptanması.
Risk Değerlendirmesi: Kalp krizi ve diğer kardiyovasküler olaylar için risk belirlemesi yapılarak erken müdahale planlanır.

Kalsiyum Skorlama Nedir?

Kalsiyum skorlama, kalp damarlarında (özellikle koroner arterlerde) kalsiyum içeren plakların miktarını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen non-invaziv bir bilgisayarlı tomografi (BT) testidir. Bu test, kalsiyum birikiminin ölçülmesiyle kalp damarlarındaki aterosklerotik değişiklikleri değerlendirmeye yardımcı olur.

Niçin İstenir?

Koroner Arter Hastalığı Risk Değerlendirmesi:
Kalp damarlarındaki kalsiyum birikimi, aterosklerozun erken bir işareti olup, yüksek kalsiyum skoru kalp krizi ve diğer kalp hastalıkları riskini artırabilir.

Erken Tanı ve Önleyici Tedbirler:
Yüksek skor, hastanın daha detaylı değerlendirilmesi ve yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi gibi önleyici stratejilerin uygulanmasını sağlayarak, gelecekte oluşabilecek kardiyovasküler olayların önüne geçebilir.

Bilgisayarlı Tomografinin Başlıca Kullanım Alanları

BT'nin hızı ve detaylı görüntüleme yeteneği, onu birçok alanda vazgeçilmez kılar:

Acil Tıp ve Travma: Kazalar, düşmeler veya ciddi yaralanmalar sonrası iç kanama, organ hasarı ve karmaşık kemik kırıklarının saptanmasında en hızlı ve en etkili yöntemdir.
Onkoloji (Kanser Teşhisi ve Takibi): Vücudun herhangi bir yerindeki tümörlerin yerini, boyutunu ve yayılımını (metastaz) belirlemek, kanserin evresini saptamak ve uygulanan tedavinin (kemoterapi, radyoterapi) ne kadar başarılı olduğunu değerlendirmek için kullanılır. Ayrıca biyopsi işlemlerine rehberlik etmek için de idealdir.
Nöroloji: Özellikle acil durumlarda inme (felç) ve kafa travmalarına bağlı beyin kanamalarının teşhisinde ilk tercih edilen yöntemdir.
Göğüs Hastalıkları: Akciğer enfeksiyonları (zatürre), akciğer kanseri, tüberküloz ve pulmoner emboli (akciğere pıhtı atması) gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır.
Kardiyoloji (Kalp ve Damar): "BT Anjiyografi" adı verilen özel bir teknikle, kalp damarlarındaki (koroner arterler) darlıkları ve tıkanıklıkları, anevrizmaları (damar genişlemeleri) ve diğer damar hastalıklarını ameliyatsız bir şekilde görüntülemeyi sağlar.
İç Hastalıkları ve Cerrahi: Karın ağrısının nedenini araştırmak, apandisit, böbrek taşları, bağırsak tıkanıklıkları ve karaciğer, pankreas gibi iç organların hastalıklarını teşhis etmek için sıkça başvurulur.

BT ve MR Arasındaki Fark Nedir?

Hastalar tarafından sıkça karıştırılan bu iki yöntem, farklı teknolojiler kullanır ve farklı durumlarda üstünlüklere sahiptir.

Teknoloji: BT, X-ışını (radyasyon) kullanırken; MR, güçlü manyetik alan ve radyo dalgaları kullanır, radyasyon içermez.
Hız: BT çok daha hızlıdır (birkaç dakika), bu yüzden acil durumlar için idealdir. MR çekimleri ise daha uzun sürer (30-60 dakika).
Görüntüleme Alanı: BT, kemik kırıkları, akciğer hastalıkları ve kanser taramalarında mükemmeldir. MR ise yumuşak dokuların (beyin, omurilik, kaslar, bağlar, eklemler) detaylı görüntülenmesinde altın standarttır.

Hangi yöntemin kullanılacağına, hastanın durumu, şikayetleri ve aranan hastalığa göre ilgili hekim karar verir.

BT, X-ışını kullandığı için bir miktar radyasyon maruziyeti içerir. Ancak modern tomografi cihazları, "düşük doz" protokolleri sayesinde mümkün olan en az radyasyonla en yüksek kalitede görüntüyü elde etmek üzere tasarlanmıştır. Bir hastalığın teşhis edilmesinin getireceği fayda, genellikle bu düşük radyasyon riskinden çok daha ağır basar. Yine de, özellikle hamilelerde ve çocuklarda BT çekimi kararının dikkatle verilmesi gerekir.

İstanbul Görüntüleme Merkezi'nde, en güncel teknolojiye sahip cihazlarımız ve deneyimli ekibimizle, teşhisinizin en doğru, hızlı ve güvenli şekilde konulması için hizmetinizdeyiz.